![](/media/lib/580/n-sloncemagnet-ef3f76ffeff7d3eb7f9f5a18e6c535e2.jpg)
Płytko położone słoneczne dynamo? Zaskakujące wyniki symulacji działania naszej gwiazdy
24 maja 2024, 10:32W Nature ukazał się artykuł pod kontrowersyjnym tytułem The solar dynamo begins near the surface. Jego autorzy, naukowcy z Wielkiej Brytanii i USA, informują, że rozbłyski słoneczne i plamy na Słońcu to wynik procesów, które mają miejsce w najbardziej zewnętrznych warstwach naszej gwiazdy. To spore zaskoczenie. Powszechnie uważa się napędzające te zjawiska pole magnetyczne Słońca generowane jest przez procesy zachodzące na głębokości około 200 000 kilometrów.
![](/media/lib/580/n-promet-d0ad2f0bac1bbb7bb234763d88dcfa50.jpg)
Badacze poznali nowe właściwości prometu, najbardziej tajemniczego z lantanowców
24 maja 2024, 08:31Naukowcom z Oak Ridge National Laboratory (ORNL) udało się poznać ukryte dotychczas właściwości jednego z pierwiastków ziem rzadkich, prometu. Otwiera to drogę do jego szerszych zastosowań w wielu różnych dziedzinach, od medycyny po podróże kosmiczne. Odkryty przed 80 laty w ORNL lantanowiec jest wytwarzany w niewielkich ilościach i używany w badaniach medycznych czy bateriach atomowych. Wciąż jednak bardzo mało o nim wiemy.
![](/media/lib/545/n-thwaites2-3afc0022c4a897d0b80160e42502bde9.jpg)
Gigantyczny Lodowiec Thwaites jest bardziej niestabilny niż sądzono
22 maja 2024, 12:06Glacjolodzy z USA, Kanady i Finlandii znaleźli dowody, że ciepłe wody oceaniczne wdzierają się na wiele kilometrów pomiędzy gigantyczny Lodowiec Thwaites, a podłoże skalne, na którym spoczywa. Thwaites to najbardziej niestabilna część Antarktyki. Zawiera tyle lodu, że jego całkowite roztopienie się, oznaczałoby podniesienie poziomu oceanów o 60 centymetrów. Obawiam się, że obecnie niedoszacowujemy tempa zmian zachodzących na tym lodowcu. A zmiany te mogą mieć katastrofalne skutki dla społeczności żyjących na wybrzeżach całego świata, mówi współautorka badań, profesor Christine Dow z kanadyjskiego University of Waterloo.
![](/media/lib/580/n-promieniowanie-aaf5c98a5863b08af0c844d2deee04f8.jpg)
Promieniowanie kosmiczne pozwoliło na dokładne datowanie prehistorycznej wsi z Grecji
22 maja 2024, 08:13Po raz pierwszy udało się datować prehistoryczną osadę wczesnych rolników z dokładnością do 1 roku. Dokonali tego naukowcy z Uniwersytetu w Bernie, którzy podczas prac w osadzie na północy Grecji wykorzystali zarówno pierścienie drzew, z których wzniesiono budynki, jak i nagły wzrost kosmicznego radiowęgla, do którego doszło w 5259 roku p.n.e. Dzięki ich pracy osada może stać się punktem referencyjnym dla datowania wielu innych stanowisk na południowym-wschodzie Europy.
![](/media/lib/580/n-depresja-baa2edfd22b82e08921b15fc7d292bd3.jpg)
Bezpieczeństwo i prywatność przy terapii online a leczenie depresji
21 maja 2024, 18:59W latach 80. i 90. XX w. sądzono, że wirusem HIV można się zarazić przez dotyk. Jeszcze w XIX w. podważano związek niewłaściwej higieny rąk i zwiększonego ryzyka infekcji. Obecnie wiele osób twierdzi, że depresja to efekt braku zajęć i roszczeniowego podejścia do życia. To nie ułatwia podejmowania decyzji o skorzystaniu z pomocy. Może pojawić się wstyd, strach przed odrzuceniem, lęki. Dlatego tak wartościowa okazuje się terapia depresji online. Zapewnia bezpieczeństwo i prywatność, ale też komfort i poczucie większej kontroli nad procesem terapeutycznym. W efekcie również i rezultaty takiego leczenia są trwalsze oraz wyraźniejsze.
![](/media/lib/580/n-martwemrowki-58a6c6e91d2e4fc378d2f04be8520695.jpg)
Zbiorowe symulowanie śmierci. Całe kolonie australijskich mrówek udają martwe
21 maja 2024, 10:35Jedną ze zwierzęcych strategii obrony przed drapieżnikiem jest udawanie martwego. Naukowcy z University of South Australia przypadkiem trafili na niezwykły, zaobserwowany po raz pierwszy, przypadek... zbiorowego wykorzystywania takiej strategii. Uczeni pracowali na Kangaroo Island, gdzie sprawdzali budki lęgowe nietoperzy i drzewnicowatych. W jednej z nich znajdowała się kolonia mrówek z gatunku Polyrhachis femorata. Wszystkie osobniki były martwe. A przynajmniej tak sądzili naukowcy, póki jedna z mrówek się nie poruszyła.
![](/media/lib/580/n-jedzenie-9b763d642fe8aab0a3920b50211811f4.jpg)
Za przejadanie się może odpowiadać nieprawidłowo działające połączenie w mózgu
20 maja 2024, 12:28Przyczyny rozwoju otyłości mogą być bardziej złożone, niż nam się wydaje. Dlaczego na przykład jedni ludzie przestają jeść, gdy się najedzą, a inni – mimo uczucia sytości – jedzą dalej? Naukowcy z Northwestern University uważają, że jedną z przyczyn może być nieprawidłowe działanie połączenia pomiędzy guzkiem węchowym (tuberculum olfactorium) a znajdującą się w środmózgowiu substancją szarą wodociagową (PAG)
![](/media/lib/580/n-mumia1-33182bf36a042d795ce6d9a910d115b1.jpg)
Głowa egipskiej mumii w tajemniczy sposób trafiła do Australii. Teraz odtworzono wygląd zmarłej
20 maja 2024, 08:43W szkolnej bibliotece Grafton High School w Nowej Południowej Walii, od ponad 100 lat można oglądać zmumifikowaną głowę. Nie wiadomo, jak trafiła ona do placówki oświatowej położonej 480 kilometrów od Sydney. Jednak dokument z epoki zapewnia, że jest to głowa z prawdziwej egipskiej mumii. Nowoczesna technologia pozwoliła teraz na odtworzenie wyglądu zmarłej kobiety.
![](/media/lib/580/n-trzmiel1-dcefac3eae7e472c2f690daba5a50cb2.jpg)
Nowatorski eksperyment sugeruje, że trzmiele rozumieją rolę współpracowników
17 maja 2024, 11:59Z obserwacji przyrody znamy wiele przykładów współpracy owadów. Zagadką jednak pozostaje, na ile ta współpraca jest świadoma, czy owady potrafią wyobrażać sobie współpracę i płynące z niej korzyści, czy jest to tylko działanie instynktowne. Czy obecność lub nieobecność współpracownika wpływa na ich działania. Kwestię tę postanowił zbadać doktor Olli Loukola z Uniwersytetu w Oulu. Przeprowadził interesujący eksperyment, którego wyniki go zaskoczyły.
![](/media/lib/577/n-mriskan-3d472f02350fbdc781a3a4734704235b.jpg)
SI znalazła różnice międzypłciowe w budowie mózgu na poziomie komórkowym
17 maja 2024, 09:10Algorytmy sztucznej inteligencji wykazały, że istnieją różnice międzypłciowe w organizacji mózgu na poziomie komórkowym. Występują one w istocie białej. To tkanka znajdująca się pod korą mózgową. Tworzy ona szlaki łączące różne części kory i obszary pozakorowe. Częścią istoty białej jest też spoidło wielkie, które łączy obie półkule.